Deniz çöpü ve mikroplastiğin miktarı ve dağılımı

Lofoten takımadalarındaki soğuksu mercanlarına dolanmış bir halat, Norveç (kaynak: JAGO team / GEOMAR Kiel)

LITTERBASE okyanus ve çevresindeki deniz çöplerinin miktarı, dağılımı ve içeriğiyle ilgili 1.426 bilimsel yayındaki verileri derlemiştir ve yeni yayınlar ile sürekli olarak güncellenmektedir. Derlenen bu veriler, haritalar ve grafikler yardımıyla görselleştirilmektedir. Bilimsel yayınlarda paylaşılan deniz çöplerinin miktarlarına ilişkin birimlerdeki farklılıklar, direkt bir karşılaştırma yapılmasını engellemektedir. Bu sebeple LITTERBASE haritaları, bilimsel araştırmalarda belirtilen miktarları en sık kullanılan birimler üzerinden filtreleyerek direkt olarak karşılaştırabilme olanağı sağlamaktadır. Görüntülenen içerikler, deniz çöplerinin boyutlarına (makro: >5 mm, mikro: <5 mm, nano: <100 nm) ve habitat tipine (kumsal, deniz yüzeyi, su kolonu, deniz tabanı) göre de sınıflandırılabilmektedir.
Küresel harita, örneğin Akdeniz gibi belli başlı bazı alanlardaki çöp kirliliğiyle ilgili oldukça fazla sayıda çalışmayı işaret etmesine rağmen, örneğin; tropik bölgelerde, Afrika'da veya Kutup Bölgelerindeki çöp kirliliği hakkında ise henüz çok fazla araştırma yapılmadığını göstermektedir. Harita ayrıca, çöp miktarlarının belirli bölgelerde (örneğin Güneybatı Pasifik ve Doğu Asyada) güçlü bir şekilde çeşitlendiğini de göstermektedir.

Norveç'teki Oslo limanında yüzen deniz çöpleri (kaynak: M. Bergmann / AWI)

Okyanusun farklı bölgelerindeki çöplerin bileşimi bilgi grafikleri ile detaylandırılmıştır. Deniz çöplerinin aksine, mikroplastikler sadece plastik içerdiğinden ilgili grafikler ayrı ayrı verilmiştir. Çöpler hakkındaki çalışmaların çoğu kumsallarda (619), daha sonra deniz yüzeyinde (426), deniz tabanında (373) ve en son da su kolonunda (121) gerçekleştirilmiştir. Plastikler, okyanusun çoğu bölgesinde çöp yığınları oluşturmaktadırlar (60 - 79 %). Bununla beraber, deniz tabanında ise metal ve cam/seramik gibi çöpler önemli derecede birikim göstermektedirler. Deniz yüzeyinde ve su kolonunda sıklıkla küçük plastik parçaları ve straforlar bulunurken, plajlarda ve deniz tabanında ise plastik ham peletler yoğunluktadır. Plastik peletler, plastik ürünlerin üretildiği hammaddelerdir. Nakliye veya üretim sırasında sıklıkla kaybolarak, doğada birikim yaparlar.

Bütün bilgi grafikleri indirilebilirdirler (Google Chrome & Mozilla Firefox tarafından desteklenmektedir) (kaynak: LITTERBASE/AWI).

Anahtar Kelimeler
Deniz çöpleri, mikroplastik, küresel dağılım, bileşim, GIS, WebGIS

Citation
Tekman MB, Gutow L, Macario A, Haas A, Walter A, Bergmann M: Alfred-Wegener-Institut Helmholtz-Zentrum für Polar- und Meeresforschung